Gregory Bateson was antropoloog en heeft zes niveaus onderscheiden, waarop mensen denken, leren en veranderen. Deze niveaus zijn later verder uitgewerkt door de NLP Coach Robert Dilts.
Kenmerken van dit model zijn:
- Er zijn zes niveaus, deze zijn hiërarchisch geordend, waarbij het niveau zingeving/visie het hoogste niveau is in de hiërarchie (zie figuur 1).
- Elk niveau is abstracter dan het onderliggende niveau.
- Verandering op een niveau heeft zeker invloed op de onderliggende niveaus, maar hoeft geen effect te hebben op de bovenliggende niveaus.
In wetenschappelijke kring wordt het werk van Dilts niet erkend (Wikipedia, 2020), maar het model wordt toch veel gebruikt. Het wordt gebruikt om individuen, groepen en organisaties te helpen om veranderingen te begrijpen. Het model wordt ook gebruikt in problematische situaties waar veranderen wenselijk of noodzakelijk is. Bij dit laatste kun je denken aan veranderingstrajecten, bij teamleren, leren in coaching e.d. Het idee is dat je een situatie kunt veranderen als je insteekt op het juiste niveau (Coachcentre,2020). Een voorbeeld: als iemand bang is om te spreken in het openbaar, is dit meestal niet op te lossen op het niveau van gedrag of vaardigheden. Je zult ook moeten kijken of de manier waarop je naar jezelf kijkt belemmerend kan zijn: misschien ben je bang dat je niets interessants hebt te melden. Hiervoor reflecteer je op niveau 4, overtuigingen. Pas als je hiermee aan de slag gaat, kun je spreekangst overwinnen. (1)
© volwassenenleren.nl (2020)
Voetnoten
1. Voorbeeld ontleend aan https://www.coachcenter.nl/bateson-de-logische-niveaus-van-denken-leren-en-veranderen/
Referenties
Coachcentre. (2020). Bateson: De Logische niveaus van denken, leren en veranderen. Retrieved: 06-01-2020.
https://www.coachcenter.nl
Dilts, R.B. (2014). A Brief History of Logical Levels. Santa Cruz, CA: NLP University International. Retrieved: 20-01-2020.
http://www.nlpu.com/Articles/LevelsSummary.htm.
Het NLP College. (2020). Logische niveaus Bateson & Dilts. Retrieved: 06-01-2020.
https://hetnlpcollege.nl/logische-niveaus-bateson-robert-dilts-nlp/
Mind Academy. (2020). Wat is NLP? Retrieved: 06-01-2020.
https://www.mindacademy.nl/wat-is-nlp
Wikipedia. (2020). Robert Dilts. Retrieved: 06-01-2020.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Robert_Dilts
Wikipedia. (2020). Gregory Bateson. Retrieved: 06-01-2020.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gregory_Bateson
