De prestatiemotivatietest (PMT) is een test die meet hoe groot iemands motivatie is om te presteren. Hubert Hermans (psycholoog) heeft de test ontwikkeld op basis van zijn onderzoek en proefschrift ‘Motivatie en Prestatie’ (1967). In 1968 verscheen de test voor volwassenen, in 1971 verscheen de test voor kinderen, de PTM-k (Wikipedia, 2021, Hubert Hermans). De test brengt de prestatiemotivatie in kaart evenals de mate van positieve en negatieve faalangst. Hermans heeft namelijk faalangst gekoppeld aan prestatie, omdat faalangst van invloed is op de prestatie. Hij onderscheidt positieve faalangst (1), van negatieve faalangst. Positieve faalangst is de spanning die je nodig hebt om tot een goede prestatie te komen – je hebt mensen die floreren onder grote druk. Negatieve faalangst is de spanning die blokkeert en leidt tot minder goede prestaties. Het idee is dat bij mensen verschillende combinaties mogelijk zijn van faalangst en de mate van prestatiemotivatie en dat deze combinaties leiden tot voorkeuren voor makkelijker of moeilijker taken en meer of minder resultaat. Hermans is ervan overtuigd dat motivatie te beïnvloeden is en zoekt mogelijkheden hiertoe vooral in de omstandigheden, de setting en randvoorwaarden waarbinnen mensen presteren (Horst, 2010, blz 197).
De testen zijn beschikbaar voor licentiehouders en worden gebruikt in het onderwijs en ook daarbuiten, vooral als het gaat om loopbaanontwikkeling, werving en selectie. Het idee is dat mensen met een hogere prestatiemotivatie ook een hogere inzet hebben. Succesvolle ondernemers blijken vaak een hoge prestatiemotivatie te hebben.
Het begrip prestatiemotivatie is niet nieuw, maar werd al in 1938 door Henry Murray, een Amerikaans psycholoog, gebruikt: ‘achievement need’ (Murray, 1938). Murray (1938) vond als eerste dat menselijke behoeften ten grondslag liggen aan menselijk gedrag: behoeften leiden tot een bepaalde spanning en die spanning leidt tot gedrag om die behoefte te bevredigen.
© volwassenenleren.nl (2021)
Noten
(1) Zie ook https://volwassenenleren.nl/faalangst/. Daarin wordt positieve faalangst niet als faalangst benoemd maar als ‘gezonde spanning’.
Referenties
Hermans, H.J.M. (1967). Motivatie en prestatie. Amsterdam: Swets & Zeitlinger.
Murray, H. (1938). Explorations in personality: A clinical and experimental study of fifty men of college age. New York, NY: Oxford University Press.
Van der Horst, A., Hoogstraten, P., Meyer, H., Serlie, A. & Wanrooy, M. et al. (2010). Groot psychologisch modellenboek. Culemborg: van Duuren Management.
Wikipedia. (2021). Behoeftetheorie van Murray. Retrieved: 01-05-2021. https://nl.wikipedia.org/wiki/Behoeftetheorie_van_Murray.
Wikipedia. (2021). Hubert Hermans. Retrieved: 01-05-2021. https://nl.wikipedia.org/wiki/Hubert_Hermans.
