Het onderscheid tussen formeel leren, non-formeel leren en informeel leren, is een omschrijving van typen leren:

Formeel leren: systematisch en gestructureerd leren binnen een omgeving die ontworpen is om te leren, met als doel het behalen van erkende diploma’s of certificaten.
Non-formeel leren: georganiseerd leren, doelgericht maar misschien minder gestructureerd en systematisch in vergelijking met formeel leren. Non-formeel leren is niet gericht op het behalen van een erkend diploma of certificaat. De omgeving is niet per se ontworpen als leeromgeving. Denk bijvoorbeeld aan cursussen in een bibliotheek of wijkcentrum, of aan werkplekleren.
Informeel leren: onbedoeld leren, kan in een georganiseerde leersetting plaatsvinden en ook daarbuiten. Dit leren is in feite een ‘bijproduct’ van andere activiteiten. Als we alle uren die we leren zouden uitsplitsen naar formeel leren, non-formeel leren en informeel leren, zal het aantal uren informeel leren met stip op één staan. Wij kunnen (over)leven dankzij informeel leren: leren tanken, je smartphone gebruiken, je kinderen opvoeden, met collega’s omgaan, mantelzorg verlenen, hulp vragen.

Er wordt gezegd dat het onderscheid tussen formeel, non-formeel en informeel leren aan het vervagen is. Dat kan te maken hebben met twee dingen:

Van oudsher vond formeel leren plaats in een gebouw waar je naartoe ging. Nu hoeft dit niet meer. Digitaal leren (en eerdere vormen van afstandsleren) maken het mogelijk om te leren waar je maar wilt. De plek waar je leert is niet onderscheidend meer.
Bij het leren op de werkplek wordt vaker gesproken van informeel leren dan van non-formeel leren. Dit terwijl veel leren op de werkplek wel doelgericht is. Maar het leren is vaak minder systematisch en minder gepland. Leren op de werkplek hoeft niet plaats te vinden in de vorm een cursus (wat een geijkte vorm is voor non-formeel leren) maar eerder geïntegreerd in het werk. Denk bijvoorbeeld aan het oplossen van problemen op de werkplek. (1)

Welke termen gebruikt worden is minder van belang dan het weten wat ermee wordt bedoeld. Onderstaand schema biedt houvast.

tabel-1

(1) Zie ook www.volwassenenleren.nl, Mien Segers, Learning & Development in bedrijven: een mooie uitdaging! (bouwsteen 6).