Timothy Leary (1920 – 1996) was werkzaam aan de Berkeley universiteit in Californië. Hij bestudeerde het gedrag van mensen en op basis van observaties kwam hij tot de conclusie dat bepaald gedrag van de één bepaald gedrag oproept bij de ander. Daarom kunnen we “elkaars gedrag voorspellen, beïnvloeden en vervolgens bewuste keuzes maken in actie en reactie”. (Van Dijk, 2010, blz. 13). Hij ontwierp een model waarin deze actie en reactie in gedrag zichtbaar zijn. De kern van zijn verhaal is, dat je je eigen gedrag kunt kiezen en daarmee het gedrag van een ander kunt beïnvloeden, zodat doelen die je nastreeft gehaald worden. Leary baseerde zijn model op een windroos. Het bekende kruis dat de verschillende windrichtingen aangeeft. Vandaar de naam ‘de roos van Leary’.

Zijn model bestaat uit een cirkel met twee assen:

De horizontale as, die staat voor beïnvloeding door te kiezen voor jezelf (tegen) of te kiezen voor een relatie met de omgeving (samen).
De verticale as, die staat voor beïnvloeding door te kiezen voor dominant gedrag (boven) of juist geen dominant gedrag (onder).

In de cirkel ontstaan zo vier vlakken, die elk weer in tweeën kunnen worden gedeeld. In deze 8 vlakken positioneert Leary acht basisgedragingen, zichtbare patronen in gedrag tussen mensen:

Aanvallend gedrag roept opstandig gedrag op en omgekeerd.
Concurrerend gedrag roept teruggetrokken gedrag op en omgekeerd.
Leidend gedrag roept volgend gedrag op en omgekeerd.
Helpend gedrag roept meewerkend gedrag op en omgekeerd.

Er is geen goed of slecht gedrag. Welk gedrag je kiest, is afhankelijk van de doelen die je wilt bereiken. Je moet de verschillende gedragsmogelijkheden dan wel in huis hebben. Zo niet, ook ander gedrag is te leren.

Overgenomen van: https://wij-leren.nl/roos-van-leary-gedrag.php

Referenties

Van der Horst, A., Hoogstraten, P., Meyer, H., Serlie, A., Wanrooy, M. e.a. (2010). Groot Psychologisch Modellenboek: 51 modellen voor ontplooiing van jezelf en anderen. Culemborg: Van Duuren Management.

Van Dijk, B. (2010). Beïnvloed anderen, begin bij jezelf. Over gedrag en de roos van Leary. Zaltbommel: Thema.

Kerpel, A. (2014). Roos van Leary. 24-05-2018. https://wij-leren.nl/roos-van-leary-gedrag.php