De Botton: filosofische levenslessen

“Levenskunst bestaat zeker voor de helft uit veerkracht.”

De in Zwitserland geboren Britse filosoof Alain de Botton (1969-) combineert een sensitieve antenne voor actuele 20e- en 21e- eeuwse levensthema’s en eigentijdse communicatievormen. Als een 21e-eeuwse Socrates kom je hem tegen op digitale YouTube-pleinen, in theaters en in de boekwinkels van mondiale wereldsteden. Zijn thematische filosofiecolleges op zijn eigen YouTube-kanaal kennen een publiek van 6,2 miljoen volgers. En internationaal breed gewaardeerde boeken van hem zijn bijvoorbeeld The consolation of philosophy (2000), en News, A Users manual (2013), vertaald als De troost van de filosofie en Het nieuws, een gebruiksaanwijzing.

© The School of Life / High Profiles

In 1993 debuteerde hij als 25-jarige met zijn boek Proeven van liefde (Essays in Love), dat direct een bestseller werd. Het boek bleek een feest van herkenning voor iedereen die ooit verliefd is geweest.

In 2008 richtte De Botton in Londen het eerste filosofische cursuscentrum The School of Life op. Daar kunnen mensen met elkaar samenkomen om, begeleid door filosofiedocenten, de individuele en gemeenschappelijke levensvragen een plaats te geven en dienstbaar te maken aan ieders eigen ontwikkeling. Het methodisch handboek voor de The School of Life verbindt op een toegankelijke en begrijpelijke manier actuele levensthema´s zoals Statusangst en Ode aan de arbeid met het werk van zowel de klassieke als moderne filosofen, psychologen en schrijvers. Inmiddels is de School of Life met vestigingen in New York, Seoul, Tel Aviv, Amsterdam, Johannesburg, Tokyo en Buenos Aires, een wereldwijde internationale organisatie die mensen bijstaat om wijzer in het eigen leven en relaties te kunnen staan en rustiger en vruchtbaarder te functioneren op onze werkplekken. Sleutelbegrippen zijn veerkracht, integrale kennis, zelfinzicht en kalmte.

Zijn succesvolle filosofieboek Religie voor atheïsten verwijst ook naar de wereldwijd afgenomen centrale rol van godsdienstige rituelen, evenals naar de tegelijkertijd aanhoudende menselijke behoefte aan reflectief samenzijn.

De Londense Luchthaven Heathrow nodigde hem in 2009 uit als writer-in-residence, waar hij ons intens toegenomen reisgedrag observeerde, wereldreizigers sprak en de basis legde voor weer een andere bestseller The Art of Travel (De kunst van het reizen). Wat gebeurt er eigenlijk wanneer je uit je dagelijkse werkelijkheid ineens in een totaal andere wereld komt? Kun je leren genieten, en hoe luister je naar niet-vertrouwde taalklanken en lichaamsexpressie? Of hoe kun je beter naar andere landschappen kijken? Deze en tientallen andere vragen beantwoordt De Botton, met gidsen uit de wereldliteratuur en beeldende kunst zoals Gustav Flaubert, Marcel Proust, John Ruskin en Vincent van Gogh.

De toenmalige directeur van het Rijksmuseum in Amsterdam Wim Pijbes, nodigde Alain de Botton in 2014 uit als gastcurator. Hij deed dit op grond van De Bottons kritiek op museumbeleid dat haar publiek alleen informeert met technische en/of historische en praktische mededelingen, maar ook vanwege het belang dat De Botton in zijn boek On Art as therapy (2013) toekent aan de lerende kracht van de kunsten die ons door de eeuwen heen spiegels voorhouden.

Een Grootmeester dus, Alain de Botton, in het leggen van betekenisvolle verbanden tussen tijdgeest en de menselijke psyche.

© volwassenenleren.nl (2021)

Jacqueline Stoop volgde diverse Kunstopleidingen, studeerde Cultuurwetenschappen en Kunstzinnige Counseling en werkte meer dan 35 jaar als beeldend docent in collegezalen, ateliers en onderwijs- en curriculumontwikkeling van het Hoger Kunstonderwijs en Centra voor Kunstzinnige Vorming.

Referenties

Hertzberger, R. (2014). Alain de Botton is helemaal niet gek. Retrieved: 04-01-2020. https://www.nrc.nl/nieuws/2014/03/29/alain-de-botton-is-helemaal-niet-gek-1359778-a711108

KB. (2021). Bildung en publieksfilosofie in Nederland. Retrieved: 04-01-2020. https://www.kb.nl/themas/filosofie/rene-gude/bildung-en-publieksfilosofie-in-nederland

Mathys, K. (2021). Alain de Botton – De kunst van het reizen (De Tijd). Retrieved: 04-01-2020. https://www.kathymathys.nl/alain-de-botton-de-kunst-van-het-reizen-de-tijd

Medisch Contact. (2021). Tentoonstelling Rijksmuseum: Art is Therapy – Alain de Botton. Retrieved: 04-01-2020. https://www.medischcontact.nl/nieuws/boeken-en-films/media-en-cultuur/tentoonstelling-rijksmuseum-art-is-therapy-alain-de-botton.htm

NOS. (2021). Is de populaire publieksfilosofie wel echte filosofie? Retrieved: 04-01-2020. https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2101902-is-de-populaire-publieksfilosofie-wel-echte-filosofie.html

Steenhuis, P.H. (2018). Marli Huijer: Filosofen moeten alles en iedereen aan het denken zetten. Retrieved: 04-01-2020. https://www.trouw.nl/nieuws/marli-huijer-filosofen-moeten-alles-en-iedereen-aan-het-denken-zetten~b3e2ff04

The School of Life. (2021). Amsterdam. Retrieved: 04-01-2020. https://www.theschooloflife.com/amsterdam