Autobiografisch luisteren

“Hoe was je vakantie?”
“Echt heerlijk! We waren op Kreta, ik vond het prachtig. “
“Kreta, daar ben ik ook geweest, het is alweer wat jaartjes geleden. Ik was toen nog met mijn ex, en toen wij er waren …….”

Autobiografisch luisteren wil zeggen dat je luistert vanuit je eigen referentiekader. Je referentiekader is jouw ankerpunt, het is het geheel aan ideeën, kennis, ervaringen, motieven, normen, waarden, beelden en verwachtingen die je hebt opgedaan in alle jaren van je leven. Vanuit jouw referentiekader treed je ook jouw wereld tegemoet en orden je deze. Als autobiografisch luisteraar ben je meer met jezelf bezig dan met de ander. In je reacties ben je niet echt gericht op het stimuleren van de ander om zijn verhaal te vertellen, maar je beperkt de ander in wat hij wil vertellen.

Wat doe je wel als je autobiografisch luistert?

  • Je oordeelt: je bent het eens met de ander, of niet; je spreekt goed- of afkeuring uit.
  • Je onderzoekt: je stelt vragen vanuit je eigen referentiekader.
  • Je geeft advies: op basis van eigen kennis of ervaring zeg je wat iemand moet doen, hoe hij dingen moet zien.
  • Je interpreteert: je probeert erachter te komen wat de ander bedoelt of waarom hij zich op een bepaalde manier gedraagt en baseert je daarbij op je eigen motieven of waarden.
  • Je associeert: je pikt een thema op uit het verhaal van de ander en begint daarmee je eigen verhaal.

Autobiografisch luisteren is zo alom tegenwoordig, dat het je vaak niet eens opvalt. Totdat je weet wat het is en je erop gaat letten. Dan merk je vaak dat de ander niet op jouw oordeel, jouw advies of interpretatie zit te wachten.

Autobiografisch luisteren is het tegenovergestelde van empathisch luisteren. Autobiografisch luisteren doen we ‘als vanzelf’. Als het om empathisch luisteren gaat, valt er nog veel te leren.

© volwassenenleren.nl (2018)