In 1995 verscheen het boek van Daniel Goleman, Emotional Intelligence. (1) Goleman heeft dit begrip niet zelf bedacht, maar door dit boek is het begrip emotionele intelligentie bekend geworden. Al sinds jaren ’20 van de vorige eeuw werd het begrip IQ – toen relatief nieuw en gebaseerd op wiskundige en linguïstische vaardigheden – als te beperkt beschouwd om het functioneren van mensen te duiden en te verklaren: sommige mensen met een minder hoog IQ functioneren succesvoller in werk en in hun privé-omgeving dan sommige mensen met een hoger IQ. Men ging op zoek naar de niet-cognitieve kant van intelligentie. (2)
Goleman sluit aan bij de omschrijving van Salovey, die 5 hoofdterreinen van emotionele intelligentie (EI) benoemt (Goleman, 2019, blz. 72-73) (3):

Kennis van de eigen emoties: zelfbewustzijn, gedefinieerd als het herkennen van een gevoel terwijl het optreedt.
Het reguleren van emoties: zelfbeheersing, het vermogen om emoties in goede banen te leiden. Woede schijnt de emotie te zijn die het slechtst beheersbaar is.
Zelfmotivatie: het aanwenden van emoties ten dienste van een bepaald doel. Positieve motivatie (enthousiasme, toewijding en zelfvertrouwen) spelen een belangrijke rol bij grote prestaties.
Het onderkennen van andermans emoties: empathie, het oog hebben voor sociale signalen van anderen.
Het omgaan met relaties: het vermogen om emoties in anderen te reguleren; de sociale vaardigheden die ten grondslag liggen aan leiderschap, populariteit en interpersoonlijke effectiviteit.

Emotionele intelligentie is geen vaststaand gegeven, maar is beïnvloedbaar door ouders, opleidingen, cursussen en onderwijs. Goleman (2019) houdt een pleidooi voor meer aandacht voor emotionele ontwikkeling in het onderwijs – naast de aandacht voor intellectuele ontwikkeling. Bij veel organisaties is EI een aandachtsgebied binnen het HR-beleid en in het kader van een leven lang leren.

Noten

(1) Goleman. D. (1995). Emotional intelligence. In het Nederlands vertaald als Emotionele intelligentie. Emoties als sleutel tot succes. (1996). Amsterdam: Atlas Contact.

(2) De term emotionele intelligentie werd voor het eerst gebruikt in een doctoraatsthesis van Wayne Payne in 1985, A study of emotions: the development of emotional intelligence. Later in een artikel: Salovey, P. & Mayer, J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition, and Personality, 9, p. 185 – 211.
Edward L. Thorndike heeft in 1920 – IQ-tests waren net ontwikkeld – het begrip sociale intelligentie omschreven: het basisvermogen om andere mensen te begrijpen en te motiveren. Howard Gardner, bekend geworden door zijn theorie van de meervoudige intelligentie, heeft het begrip ‘ interpersoonlijke intelligentie’ ingevoerd: een relatie aangaan met andere mensen en het gedrag, de gevoelens en motieven van anderen proberen te begrijpen.
Bron: www.verkenjegeest.com (theorie-goleman-over-emotionele-intelligentie)

(3) De afkorting in het Nederlands van Emotionele intelligentie is EI. De Engelse equivalent is EQ (Emotioneel Quotiënt).

Referenties

Goleman. D. (2019). Emotionele intelligentie. Emoties als sleutel tot succes. Amsterdam: Atlas Contact.

Wikipedia. (2020a). Retrieved: 25 – 02 – 2020. https://nl.wikipedia.org/wiki/Emotionele_intelligentie

Wikipedia. (2020b). Retrieved: 25 – 02 – 2020. https://verkenjegeest.com/theorie-goleman-over-emotionele-intelligentie